Ang genre sa libro sa Mga Buhat mao ang Narrative History nga adunay daghang mga Sermon. Si Lucas, ang tagsulat sa Ebanghelyo ni Lucas, usa ka doktor ug Hentil. Gisulat niya kini nga libro mga 60-62 AD Kini ang sumpay ni Lucas sa Ebanghelyo ni Lucas. Giulohan kini og "Mga Buhat" aron paghatag og gibug-aton nga kini nga libro nagrekord sa "Mga Buhat sa mga Apostoles pinaagi sa buhat sa Balaang Espiritu". Ang importanteng personalidad sa Mga Buhat mao si Pedro, Pablo, Juan, Santiago, Esteban, Bernabe, Timoteo, Lydia, Silas, ug Apolos. Gisulat ni Lucas ang libro sa Mga Buhat (Mga Buhat sa mga Apostoles) aron irekord kung giunsa ang mga magtutuo gihatagan og gahum sa Balaang Espiritu, nagtrabaho aron ipakaylap ang Ebanghelyo ni Kristo, ug usa ka modelo alang sa umaabot nga simbahan. Ang basahon sa Mga Buhat mao usab ang kasaysayan sa pagkatawo, pagkatukod, ug pagkaylap sa Simbahan gikan sa Jerusalem ngadto sa Roma. Girekord usab niini ang transisyon sa Simbahan gikan sa halos usa lamang ka institusyon sa mga Judio ngadto sa pagkahimong usa ka Hentil ug usa ka internasyonal nga institusyon. Tungod niini, kini nagrekord sa transisyon sa Kristiyanismo gikan sa relihiyon sa mga Judio ngadto sa internasyonal nga pagtuo. Ang Ebanghelyo sa kaluwasan para sa tanan tungod kay si Jesukristo mao ang Ginoo sa tanan. • Mga kapitulo 1-6:7, naglangkob sa mga panghitabo nga naglibot sa Jerusalem ug sa pagkabata sa simbahan. Ang sulod niini nga mga tudling naglibot sa unang ebanghelistikong buluhaton sa Jerusalem. Kini naghulagway sa mga panghitabo sa Pentecostes, ug ang talagsaon nga maisugon nga sermon nga gipresentar ni Apostol Pedro ngadto sa tanang mga Judio nga nagpundok alang sa Pangilin sa mga Semana. Ang resulta niini nga sermon mao ang 3000 ka bag-ong mga magtutuo nga mitugyan ngadto kang Jesu-Kristo. • Sa mga kapitulo 6:8-9:31, adunay pagbalhin sa pokus sa pag-ebanghelyo ngadto sa ubang mga dapit. Bisan tuod ang ministeryo nagpadayon sa Jerusalem, ang pagsaksi sa Ebanghelyo naglakip usab niadtong dili hingpit nga Hudiyo (mga Samarianhon ug mga Proselita). Sa 8:5, si Felipe milugsong ngadto sa Samaria, “ug misugod sa pagmantala kang Kristo ngadto kanila”. Si Esteban bakak nga giakusar ug gibato hangtod mamatay samtang siya nagsangyaw sa relihiyosong mga lider. Samtang himalatyon na si Esteban, nag-ampo siya kang Jesu-Kristo, “Ginoong Jesus, dawata ang akong espiritu!” (7:59). Ang mga berdugo ni Esteban nagbutang sa ilang mga kupo sa tiilan sa usa ka batan-ong maglulutos nga ginganlag Saulo, kinsa sa dili madugay mailhan nga “Pablo nga Apostol”. Si Saulo migugol sa iyang unang mga adlaw sa pagdaugdaug sa mga Kristohanon ug pagbilanggo kanila, hangtud nga siya adunay usa ka pagbag-o sa kinabuhi nga kasinatian uban kang Jesu-Kristo sa dalan sa Damasco sa kapitulo 9:3. • Gikan sa mga kapitulo 9:32-12:24, nagsugod ang pag-ebanghelyo sa ebanghelyo taliwala sa mga Gentil. Si Pedro nakadawat og pagpadayag nga ang ebanghelyo ipaambit usab ngadto sa mga Hentil. Si Cornelio, usa ka Romanong Komandante ug pipila sa iyang mga tawo nahimong mga sumusunod ni Kristo. Si Saulo (ang maglulutos) nahimong madasigon nga sumusunod ni Kristo ug nagsugod dayon sa pagsangyaw sa ebanghelyo. Nakita usab nato nga ang terminong “mga Kristohanon” unang gigamit sa Antioquia. • Sa 12:25-16:5 ang ebanghelyo gipaambit sa geograpikanhong paagi ngadto sa mga Hentil sa laing rehiyon nga mas layo pa sa gawas sa Jerusalem. Giilisan ni Saulo ang iyang Hebreohanong ngalan ngadto sa Paul, usa ka Gregong ngalan, aron makaabot sa mga Hentil. Si Pablo ug Bernabe nagsugod sa ilang una ug ikaduhang misyonaryo nga mga panaw ngadto sa Hentil nga kalibutan uban sa kalampusan ug oposisyon. Sa kapitulo 15, ang Konseho sa Jerusalem nahitabo aron sa pagtugot sa pagpakaylap sa mensahe sa ebanghelyo ngadto sa Hentil nga mga nasud. • Gikan sa 16:6-19:20, human sila gidid-an sa pagsulod sa Asia, si Pablo nakadawat ug usa ka panan-awon. Siya ug si Silas mipaingon sa kasadpan ngadto sa Macedonia aron sa pagsangyaw sa mensahe sa ebanghelyo sa Hentil nga mga rehiyon sa Uropa. Si Lydia, usa ka babaye nga nagbaligyag purpura nga panapton, nahimong unang kinabig uban sa iyang tibuok panimalay. Si Pablo misangyaw ngadto sa Gregong mga pilosopo sa Mars Hill ug misugod sa iyang ikatulo nga misyonaryong panaw. “Ang pulong sa Ginoo mitubo nga makusganon ug nagmadaugon” (19:20). • Ang katapusang mga kapitulo gikan sa 19:21–28, naghulagway sa panaw ni Pablo ngadto sa Jerusalem diin siya gidakop, ug dayon ang iyang lisud nga pagbiyahe ngadto sa Roma aron husayon. Pag-abot niya, gipriso siya sa prisohan sa balay ug ang basahon sa Mga Buhat kalit nga natapos nga wala magbatbat sa mga panghitabo sa iyang paghusay atubangan ni Cesar.

BIB-109 Syllabus.docx

BIB-109 Syllabus.pdf